Sunday, July 10, 2016

క్షీరసాగరమథనం – మూఁడు మూర్తులకును

8-227-ఆ.
మూఁడు మూర్తులకును మూఁడు లోకములకు
మూఁడు కాలములకు మూల మగుచు
భేద మగుచుఁ దుది నభేదమై యొప్పారు 
బ్రహ్మ మనఁగ నీవ ఫాలనయన!
8-228-క.
సత్తత్త్వ చరాచర
నం బగు నిన్నుఁ బొగడ లజభవాదుల్
పెవులుఁ గదలుప వెఱతురు
లక నినుఁ బొగడ నెంతవారము రుద్రా!
టీకా:
            మూడుమూర్తుల్ = త్రిమూర్తుల {త్రిమూర్తులు - 1బ్రహ్మ 2విష్ణు 3మహేశ్వరులు}; కును = కు; మూడులోకముల్ = ముల్లోకముల {ముల్లోకములు - 1భూః 2భువః 3సువః పక్షాంతరమున 1భూలోకము 2మర్త్యలోకము 3పాతాళలోకములు}; కును = కు; మూడుకాలముల్ = కాలత్రయమున {కాలత్రయము - 1భూత 2భవిష్య 3వర్తమానకాలములు}; కున్ = కు; మూలము = ఆధారభూతుడవు; అగుచున్ = అగుచు; భేదము = ద్వైతము; అగుచున్ = అగుచును; తుదిని = చివరకు; అభేదము = అద్వైతము; ఐ = అయ్యి; ఒప్పారు = ఒప్పుతున్న; బ్రహ్మము = పరబ్రహ్మము; అనగన్ = అంటే; నీవ = నీవే; ఫాలనయన = ఆదిశంకర {ఫాలనయనుడు - ఫాల (నుదుట) నయనుడు (కన్నుగలవాడు), శివుడు}.
            సదసత్తత్త్వ = సదసద్రూపమైన; చరాచర = చరాచర ప్రపంచమునకు; సదనంబు = మూలాధారము; అగు = ఐన; నిన్నున్ = నిన్ను; పొగడన్ = కీర్తించుటకు; జలజభవ = బ్రహ్మదేవుడు {జలజభవుడు - జలజము (పద్మము)న భవుడు (జనించినవాడు), బ్రహ్మ}; ఆదుల్ = మున్నగువారు; పెదవులున్ = పెదవులను; కదలుపన్ = కదల్చుటకు; వెఱతురు = భయపడెదరు; వదలకు = పట్టుదలగా; నినున్ = నిన్ను; పొగడన్ = స్తుతించుటకు; ఎంతవారము = మేమెంతవారము; రుద్రా = శంకరా.
భావము:
            నుదుట కన్ను గల ముక్కంటి! శంకరా! ముగ్గురు మూర్తులకూ, మూడులోకాలకూ, మూడు కాలాలకూ నీవే మూలం. మొదట భేదంతో కనిపించినా, చివరకి అభేద స్వరూపంతో ఒప్పారుతుండే ప్రబ్రహ్మవు నీవే.
            దేవా! శంకరా! సదసద్రూపమైన ఈ చరాచర జగత్తునకు మూలాధారం నీవు. బ్రహ్మాదులు సైతం నిన్ను ప్రస్తుతించడానికి భయపడి పెదవులు కదల్చలేరు. అంతటి నిన్ను స్తుతించడానికి మేము ఏమాత్రం సరిపోము కదా!
: :చదువుకుందాం భాగవతం; బాగుపడదాం మనం అందరం: :

No comments: