8-199-క.
విడు విడుఁ డని ఫణి పలుకఁగఁ
గడుభరమున మొదలఁ గుదురు గలుగమి గెడఁవై
బుడబుడ రవమున నఖిలము
వడవడ వడఁకఁగ మహాద్రి వనధి మునింగెన్.
8-200-ఉ.
గౌరవమైన భారమునఁ గవ్వపుఁగొండ ధరింప లేక దో
స్సార విహీనులై యుభయ సైనికులుం గడు సిగ్గుతో నకూ
పారతటంబునం బడిరి పౌరుషముం జెడి పాండవేయ! యె
వ్వారికి నేరఁబోలు బలవంతపు దైవము నాక్రమింపగన్?
టీకా:
విడు
= విడిచిపెట్టండి; విడుడు
= విడిచిపెట్టండి;
అని = అని; ఫణి = సర్పము;
పలుకగన్ = అరుచుచుండగ;
కడు =
అధికమైన; భరమునన్ = బరువువలన;
మొదలన్ = క్రింద;
కుదురు = కుదురు {కుదురు -
కుదురుగా నిలుచుటకు ఏర్పరచెడి పీఠము};
కలుగమి = లేకపోవుటచేత;
కెడవు = ఒరిగినది;
ఐ = అయ్యి; బుడబుడ = బుడబుడ యనెడి;
రవమునన్ = శబ్దముతో;
అఖిలమున్ = సర్వము;
వడవడ = వడవడ యని; వడకగన్ = వణికిపోగా;
మహా = గొప్ప;
అద్రి = కొండ;
వనధిన్ =
సముద్రమునందు;
మునింగెన్ = మునిగినది.
గౌరవమైన = గొప్పదైన;
భారమునన్ = బరువువలన; కవ్వపు = కవ్వముగానున్న {కవ్వము - పెరుగు చిలికెడు సాధనము};
కొండన్ = కొండను; ధరింపన్ = భరించ;
లేక = లేక; దోః = భుజ; సార = బలము;
విహీనులు =
లేనివారు; ఐ = అయ్యి; ఉభయ = రెండు (2)
పక్షముల; సైనికులున్ = భటులును;
కడు = మిక్కలి;
సిగ్గు = అవమానము;
తోనన్ = తోటి;
అకూపార = సముద్రపు;
తటంబునన్ = ఒడ్డున;
పడిరి =
కూలబడిరి; పౌరుషము = పరాక్రమములు;
చెడి = కోల్పోయి;
పాండవేయ = పరీక్షితా
{పాండవేయుడు - పాండవవంశస్తుడు,
పరీక్షిత్తు};
ఎవ్వారి = ఎలాంటివారి;
కిన్ =
కైనను; నేరన్ = సాధ్యము;
పోలు = కానిది;
బలవంతపు = ప్రబలమైన;
దైవమున్ = విధిని;
ఆక్రమింపన్ = దాటుటకు.
భావము:
అమృతమథన సమయంలో వాసుకి “వదలండి వదలండి” అన్నాడు. మందర పర్వతం అడుగున కుదురు లేకపోడంతో అధిక బరువు వలన
పడిపోతూ సముద్రంలో “బుడ బుడ” మని మునిగింది. దేవ రాక్షస
సమూహం సమస్తం “వడ వడ” మని వణికింది.
ఓ
పాండవవంశపు పరీక్షిత్తు! దాని అధికమైన బరువు వలన కవ్వంకొండగా ఉన్న ఆ మందర పర్వతాన్ని మళ్ళీ పైకి దేవరాక్షస శూరులు
ఎత్తలేకపోయారు. తమ భుజబలాలు కోల్పాయారు. ఎంతో సిగ్గుపడ్డారు.
పరాక్రమాలు కోల్పోయి సముద్రం ఒడ్డున నిలబడి తెగ బాధపడసాగారు. అవును, ఎంతటి వారికైనా ప్రబలమైన విధిని దాటడం సాధ్యం కాదు కదా!
: :చదువుకుందాం భాగవతం; బాగుపడదాం మనం అందరం: :
No comments:
Post a Comment